یکی از موفق ترین عناوین ژانر وحشت در سال های اخیر را می توان به فیلم جادوگر 2015 نسبت داد. در وصف «جادوگر» همین بس که این فیلم در ذهنِ ژانر وحشت حک خواهد شد. هر سال فیلم‌های ترسناک متعددی ساخته می‌شوند، اما در بدترین حالت فقط یک فیلم است که نه تنها طرفداران سرسخت گوشه‌ی تاریک و نمورِ سینما را راضی می‌کند، بلکه آن‌قدر میخکوب‌کننده و ساختارشکن از آب در می‌آید که به بحث روز سینمادوستان وارد می‌شود و نهایتا در تاریخ این ژانر جاودانه می‌شود.
نقد فیلم جادوگر The Witch 2015
چون خوشبختانه این فیلم کاملا خلاف جهتِ جریان اصلی هالیوود شنا می‌کند و حتی برای یک بار هم که شده سعی نمی‌کند تماشاگرش را با تکنیک‌های نخ‌نما‌شده و حرکت‌های کلیشه‌ای فیلم‌های درپیتی این ژانر که تازگی‌ها مُد شده بترساند. این یعنی «جادوگر» به جامپ اسکرهای پرتعداد تکیه نمی‌کند و خبری از تصاویر تهوع‌آور زیرژانر شکنجه نیز در آن نیست.
انتخاب فیلم ترسناک روانشناختی “جادوگر” به بهانه اکران اثر جدید رابرت اگرز به اسم “فانوس دریایی” (The Lighthouse) یکی از بهترین فیلم های ترسناک 2019 است، که از بازیگرانی چون ویلیام دفو (Willem Dafoe) و رابرت پتینسون (Robert Pattinson) بهره می‌برد. “فانوس دریایی” نیز از فیلم های ترسناک روانشناختی که به تازگی در آمریکا اکران شده، دومین اثر رابرت اگرز بعد از “جادوگر” است. فیلمی در قابی به خصوص و همانند فیلم اول اگرز درون گرا و مفهومی و پر از استعاره‌های نمادین و سمبلیک، در سینما تاخته است و پرده‌های سینما را دریده است. نقد “جادوگر” به این دلیل کلیک خورده است و باید اثر اول اگرز را بررسی کنیم و خود را برای دومین فیلم او آماده کنیم. پس با ادامه نقد “جادوگر” ما را همراهی کنید.
“جادوگر” در ظاهر فیلمی با محوریت ترس اتمسفری و موضوعی مشاهده می‌شود ولی در باطن اثری به غایت ترسناک و وحشت انگیز است. اثری که نه می‌توان با آن همزاد پنداری کرد و نه از آن بدتان بیاید. شیطانی درونی که در خانواده‌ای شامل بچه‌های قد و نیم قدی رشد می‌کند و گریبان‌گیر تمامی اعضای خانواده می‌شود. خانواده‌ای ترد شده از دهکده و روستای خویش و همچنین ترد شده از انسانیت خود. کارگردان برای تاثیر‌گذاری بیشتر اثر خود، محوریت داستان را به درون خانواده‌ای عاجز و درمانده می‌برد. اتمسفر فیلم در قابی از سکوت و طبیعت و تاریکی کلیک خورده است و رابرت اِگرز، روایت تدریجی یک سودای غمگین را به فریادهای آنی و لحظه‌ای ترجیح می‌دهد و با روایتی دنباله‌دار از مسیری پر فراز و نشیب، تا پایان اثر مخاطب را حفظ می‌کند. عنصر دیگری که در تاثیر حدی جنون آمیز به فیلم کمک کرده است، به بهره بردن و استفاده ابزاری از دین است. دین مسیحیت که در شروع فیلم به نوعی بندگان خود را به بیرون از دهکده می‌راند (ترد می‌کند) و آنها را گناهکار می‌پندارد. هر چه به جلو می‌رویم به شباهت‌های غیر قابل انکار “مهر هفتم” و “جادوگر” پی می‌بریم. گناهی که خانواده هفت نفره روستایی، از بدو تولد دچار شده‌اند. شاید این نگرش در دید اول در گناهکاری پدر و مادر این خانواده واضح نباشد ولی نگرش فیلم به سه فرزند کوچک خانواده (ساموئل و مرسی و جوناس) صدق می‌کند. دیدگاهی بنیادین به انسان‌هایی که متولد می‌شوند و پیش داوری کورکورانه‌ای که شامل آنها می‌گردد. رابرت اگرز تباهی را از اعماق وجود انسان می‌پندارد و منشا آن را به تفکرات و اعتقادات افراطی نسبت می‌دهد و شیطان را جزوی از عامل خارجی و ادامه دهنده نابودی هویتی انسان معرفی می‌کند.
داستان فیلم جادوگر The Witch 2015
کوچکترین فرزند یک خانواده هفت نفری ناپدید می شود و جستجو برای پیدا کردن وی آغاز می شود. جستجور و ظن از دختر بزرگ خانواده شروع می شود که شاهد دزدیده شدن کودک بوده.
“ساحره” که از موعظه های منحرف شده اواسط قرن هم بهره می برد ، داستان خانواده ی طرد شده ای را بیان می کند که با شبهه و جادوگری احاطه شده اند. ساحره فیلمی است که شما را متقاعد می کند حضور شیطان امری احتمالی نیست بلکه کاملا قطعی است.
فیلم در انگلستان جدید اتفاق می افتد ، حدود سال 1630 – ده ها سال قبل از این که جادوگر بدنام ، زوج “ویلیام” و “کاترین” را ( بازیگران سابق “بازی تاج و تخت” رالف اینسون و کیت دیکی ) محک بزند و این زوج به علت گناه نامعلومی از شهرشان رانده شوند . همه چیزی که ما می دانیم این است که ویلیام کمی در اعتقاداتش پایبند بوده و با همسرش مجبور شده اند که زندگی را با پنج فرزندشان دوباره از نو بسازند. با تمام این شرایط زندگی شرافتمندانه ای دارند. تا این که کوچکترین فرزندشان ناپدید می شود. بزرگترین دخترشان “تاماسین” (با بازی آنیا تیلور-جوی ) هنگام دزدیدن بچه توسط یک جادوگر در نزدیکی یک جنگل شبح وار شاهد ماجرا بوده است. به محض این که فاجعه رخ می دهد خانواده به جستجو مشغول و از “تاماسین” شروع می کنند.
کلام آخر
“جادوگر” همانند نامش، مخاطبانش را طلسم می‌کند. سِحری کهن و قدیمی را بازخوانی می‌کند (عقاید پیوریتن‌ها و محافظه کاران انگلستانی در سده ۱۶ و ۱۷ میلادی که از شاخه پروتستان مسیحیت بودند). همان تعریفی که برای اثر دوم آری استر (میدسامر) کرده‌ام را برای “جادوگر” نیز می‌کنم. “جادوگر” فیلمی منحصرا ترسناک و ترس لحظه‌ای (به اصطلاح جامپ اسکیر مانند) نمی‌باشد؛ فیلم در اتمسفری هنجارشکن و قانون گریز و در سکوتی بی‌اساس و بنیان؛ زمزمه‌ای از قواعد دینی مذهبی را در گوش بیننده می‌خواند و با دست به دست دادن تمامی عنصرهای ویرانگرش، تاثیر آن را افزون‌تر از پیش می‌کند. ترسی مشمول از التهاب، خشم، جنون و دیوانگی و بی‌هدفی‌ای در عاقبت آن. اگر به فکر اثری سرتاسر نفس‌گیر و آزار دهنده و فاقد الگوی مشخصی میگردید، شدیدا دیدن “جادوگر” پیشنهاد می‌شود و در غیر اینصورت نیز، اگر از علاقه‌مندان ژانر ترسناک هستید، ۹۲ دقیقه خفقان را بر راه تنفس خود حس کنید.
بهترین گوشی های برای فیلم دیدن کدامند؟